Περί της Παραβολής του Ασώτου
Σοφία Ντρέκου
Περιεχόμενα
1. Η παραβολή Ν. Λυγερός
2. Επεισόδια της Αγιότητας, ποίηση Ματθαίος Μουντές
3. Περί της Παραβολής του Ασώτου - Θεόκλητος Μοναχός Διονυσιάτης
4. Γυρισμός - Κώστας Καρυωτάκης
5. Ο άγιος άσωτος - Μοναχού Μωϋσέως αγιορείτου
6. Οπτικοακουστικό υλικό
1. Η παραβολή - Ν. Λυγερός
Η παραβολή είναι πιστή μεταφορά της δομής
του νοητικού πλαισίου που έχει διαμορφωθεί
από τη σκέψη που επιθυμεί τη συνεννόηση
κι όχι μόνο και μόνο την επικοινωνία
έτσι δεν είναι μια προβολή που χάνει και την ουσία
αλλά ένας κώδικας μνημοσύνης που διατηρείται
και στη λήθη για να διασωθεί η γνώση του παρελθόντος
για το μέλλον δίχως να σταματήσει στο παρόν
μιας κοινωνίας της αδιαφορίας γιατί αυτή
δεν ανήκει στην Ανθρωπότητα.[4]
2. Επεισόδια της Αγιότητας - Ματθαίος Μουντές
Η αγιότητα δεν είναι υπόθεση ακαδημαϊκή
κι ούτε ανθίζει με συνταγές
και λιπάσματα συνόδων.
Αστράφτει μέσα στη λάσπη
κρατώντας άσπιλα τα βρώμικα
σεντόνια των αναμορφωτηρίων.
Στις φυλακές ασπαίρει η αγιότητα,
Στις φυλακές ασπαίρει η αγιότητα,
στα στρατόπεδα και στα πορνεία
και στα ναυάγια των εγκάτων.
από τη συλλογή «Νηπιοβαπτισμός»
από τη συλλογή «Νηπιοβαπτισμός»
3. Περί της Παραβολής του Ασώτου
Θεόκλητος Μοναχός Διονυσιάτης
«... Πατέρα μου, αμάρτησα... Πάρε με ως ένα δούλον σου...! Εγώ, τέκνον, τί είχα να κάμω σ’ αυτά τα συγκλονιστικά λόγια; Ημπορούσα να μη ελεήσω τον δικόν μου υιόν, που επέστρεψε;». (Ο Κύριος Ιησούς)
Παρ’ ότι εκκλησιαστικώς-λατρευτικώς η Παραβολή του Ασώτου πέρασε, όμως ως περιεχόμενο και διδαχή η Παραβολή αυτή, όχι μόνο είναι πάντοτε επίκαιρη, αλλά είναι αναπόσπαστη από την προσωπικήν εμπειρία των αμαρτωλών και αγίων. Γι’ αυτό και χάριν των εν Χριστώ αδελφών μετέφρασα την ερμηνείαν της από τον χρυσούν Άγιον, τον Χρυσόστομον.
Ως γνωστόν Παραβολή είναι μία πλασματική ιστορία χάριν διδαχής. Και προκειμένου περί της Παραβολής του Ασώτου, έχει λεχθεί, ότι ήταν αρκετή αυτή, για να θεωρηθή ως Θεός αυτός που την έπλασε. Πράγματι, στην Παραβολήν, ως κεντρική ιδέα, αποκαλύπτεται η άπειρη αγάπη και ευσπλαχνία του Θεού στα πλάσματά Του.
Και για να καταφανεί η σε απίστευτον βαθμόν αγάπη του Θεού-Πατρός, πλάθει και τον πρεσβύτερον υιόν, που εκπροσωπεί τον μέσον τύπον του δικαίου, εκφραζομένου με την λογικήν, με το μέτρον και το δίκαιον. Δύναται δε να υποστηριχθεί, ότι και καλός χριστιανός δεν ήτο, αφού δεν εσκέπτετο το «ουδέν δύνασθε ποιείν άνευ εμού» και το Αποστολικόν: «Τί έχεις ω άνθρωπε, ο ουκ έλαβες; Και ει έλαβες, τί καυχάσαι ως μην λαβών;».
Με άλλα λόγια, εάν ο χριστιανός δεν υπερβεί την λογικήν του, το μέτρον και το δίκαιόν του, δεν μπορεί να λογίζεται ως χριστιανός. Κύριος ο Θεός να μας σκεπάζει από την απάνθρωπη και αφιλάδελφη συμπεριφορά του πρεσβύτερου υιού, φρονούντος ότι ήταν δίκαιος, ενώ ήταν δούλος της εγωπαθείας του και κατεβασανίζετο από τον φθόνον έναντι του ελεηθέντος αδελφού του.[1]
4. ΓΥΡΙΣΜΟΣ - Κώστας Καρυωτάκης
Γέλιο τῶν θεῶν, Σαρωνικέ, πάντα μεγάλε, ποὺ δρομεῖς,
τοῦ πλοίου μας εὐλογία,
ὅμοια γαλήνη σου βαθιὰ κι ὅμοια βαθιὰ θ᾿ ἀκούαμε μεῖς
ἐδῶ τὴν τρικυμία.
Κάτου ἀπ᾿ τὴν πάχνη ἀναρριγᾷ, μὲ τοῦ κορμιοῦ της τὴν ὀγρὴ
νωχέλεια, περιστέρα
ἡ Ἀθήνα, κι ἡδονεύεται ἀκὶ σὰν νυμφίον ἀκαρτερεῖ
τὸν ἥλιον ἀπὸ πέρα.
Εἶναι, ποὺ αἰθρίασεν, ὁ οὐρανὸς χήτη τοῦ Πήγασου, ξανθὴ
τοῦ Παρθενῶνα μοῖρα,
ποτήρι καὶ ξανάστροφα τὸ κρεμεῖ ὁ Δίας γιὰ νὰ χυθεῖ
τ᾿ ὀνειροφῶς πλημμύρα.
Ἄσωτο φτάνω ἐγὼ παιδὶ πάλι σὲ σᾶς, νὰ λυγιστῶ
στὴν αὔρα σὰ λουλούδι,
χῶμα, οὐρανὲ καὶ θάλασσα τῆς Ἀττικῆς, ποὺ σᾶς χρωστῶ
τὰ πάντα, τὸ Τραγούδι!
Συλλογή: Νηπενθή (1921) Πληγωμένοι Θεοί[2]
5. Ο άγιος άσωτος - Μοναχού Μωϋσέως αγιορείτου
O άγιος άσωτος μοιάζει με τον όσιο τελώνη της περασμένης παραβολής αγαπητοί αδελφοί. Μετανοημένοι, ταπεινοί, ήσυχοι, φρόνιμοι, ένδακρεις, αθόρυβοι, αληθινοί και οι δύο. Τούς αγαπάμε γιατί τους μοιάζουμε.
Ο πρεσβύτερος υιός είχε κάποια καλά πάνω του. Δέν είχε όμως αγάπη. Η βασική αυτή έλλειψη τού 'κλεβε και το κέρδος των καλών του. Άνθρωπος του Θεού δίχως αγάπη δεν υπάρχει. Πίστη και καθαρός βίος δεν αρκούν δίχως την αγάπη.
Η έλλειψη αγάπης έκανε τον μεγαλύτερο αδελφό να μη χαίρεται που βρέθηκε ένας χαμένος και αναστήθηκε ένας νεκρός και μάλιστα ο αδελφός του.
Συμβαίνει μερικές φορές αδελφοί μου, να ζούμε χρόνια μέσα στην Εκκλησία και να μην έχουμε πάρει χαμπάρι για το τί ακριβώς συμβαίνει.
Να μένουμε σε εξωτερικά σχήματα και τύπους
κι ούτε καν να υποψιαζόμαστε το βάθος, την ουσία.
Μπορεί κι εμείς να μην ακόμη έχουμε νοιώσει βάθειά στην καρδιά μας ποιανού πατέρα παιδιά είμαστε και να μένουμε επιφυλακτικοί, μεμψίμοιροι, σχολαστικοί, απρόσεκτοι κι εντελώς τυπικοί.
Θα ήταν πολύ τολμηρό να ρωτήσω: εμείς με ποιό γιό είμαστε;
Με τόν νεώτερο η με τον πρεσβύτερο;
Άς ελεγξουμε μόνοι μας, ευθαρσώς και αυστηρώς τον ευατό μας.
Μη βιαστούμε να απαντήσουμε.
Μη νομίσουμε πώς είναι εύκολη η απάντηση.
Άλλοτε πάμε από τη μιά πλευρά και άλλοτε από την άλλη.
Τελικά σήμερα ένας άσωτος μετανοεί και γίνεται άγιος και γίνεται πανηγύρι στον ουρανό και τη γή και χαρά σε όλη την Εκκλησία.
Ένας πάλι δίκαιος υποκρίνεται αγιότητα, μολύνεται από την ψευτοαγιότητα, πιστεύει ότι κάτι είναι και έχει απαιτήσεις για αναγνώριση και σεβασμό και είναι αυτός άσωτος, ο αμετανόητος, που δεν μετέχει στη χαρά των άλλων και πάσχει τρομερά στη μοναξιά της εγωπάθειά του.
Ο Πατέρας, ο γεννήτορας μας, ο πλάστης και Θεός μας, μας πονά και συμπονά, μας αγαπά και μας υπεραγαπά, μας φρονηματίζει και σώζει.
Τούς άσωτους κάνει αγίους, τους υποκριτές υπομένει και τους βοηθά παρακλητικά να διορθωθούν, δίχως να τους εξαναγκάζει ποτέ, για να μετανοήσουν και σωθούν.
Μη εύκολα καταδικάζετε τους ασώτους.
Μη εύκολα αναγνωρίζετε κάποιους αγίους,
οι ψευτοάγιοι εξαπατούν και καταρρέουν.
Έχουμε ιδιαίτερα μεγάλη ανάγκη από μετάνοια.
Μετάνοια ειλικρινή για να έχουμε αγιότητα αληθινή.
Η πατρική αγκαλιά είναι ανοικτή και αναμένει πάντα όλους τους μετανοημένους να τους καταφιλήσει, να τους ενδύσει χιτώνα φωτεινό, να τους υποδύσει υποδήματα ισχυρής ειρήνης, να τους φορέσει το πολύτιμο δακτυλίδι, να τους στείλει στον κόσμο ν' αναγγείλουν τα μεγαλεία της αγάπης Του.
Ο όσιος Τελώνης και ο άγιος Άσωτος αυτό κάνουν. Μιλούν με έργα για πραγματική μετάνοια, για ζωηφόρα αγιότητα. Άς τους ακολουθήσουμε, άς τους μιμηθούμε, για να ζήσουμε τον παράδεισο από τώρα.[1]
Παραπομπές
Δείτε και...
Θεόκλητος Μοναχός Διονυσιάτης
«... Πατέρα μου, αμάρτησα... Πάρε με ως ένα δούλον σου...! Εγώ, τέκνον, τί είχα να κάμω σ’ αυτά τα συγκλονιστικά λόγια; Ημπορούσα να μη ελεήσω τον δικόν μου υιόν, που επέστρεψε;». (Ο Κύριος Ιησούς)
Παρ’ ότι εκκλησιαστικώς-λατρευτικώς η Παραβολή του Ασώτου πέρασε, όμως ως περιεχόμενο και διδαχή η Παραβολή αυτή, όχι μόνο είναι πάντοτε επίκαιρη, αλλά είναι αναπόσπαστη από την προσωπικήν εμπειρία των αμαρτωλών και αγίων. Γι’ αυτό και χάριν των εν Χριστώ αδελφών μετέφρασα την ερμηνείαν της από τον χρυσούν Άγιον, τον Χρυσόστομον.
Ως γνωστόν Παραβολή είναι μία πλασματική ιστορία χάριν διδαχής. Και προκειμένου περί της Παραβολής του Ασώτου, έχει λεχθεί, ότι ήταν αρκετή αυτή, για να θεωρηθή ως Θεός αυτός που την έπλασε. Πράγματι, στην Παραβολήν, ως κεντρική ιδέα, αποκαλύπτεται η άπειρη αγάπη και ευσπλαχνία του Θεού στα πλάσματά Του.
Και για να καταφανεί η σε απίστευτον βαθμόν αγάπη του Θεού-Πατρός, πλάθει και τον πρεσβύτερον υιόν, που εκπροσωπεί τον μέσον τύπον του δικαίου, εκφραζομένου με την λογικήν, με το μέτρον και το δίκαιον. Δύναται δε να υποστηριχθεί, ότι και καλός χριστιανός δεν ήτο, αφού δεν εσκέπτετο το «ουδέν δύνασθε ποιείν άνευ εμού» και το Αποστολικόν: «Τί έχεις ω άνθρωπε, ο ουκ έλαβες; Και ει έλαβες, τί καυχάσαι ως μην λαβών;».
Με άλλα λόγια, εάν ο χριστιανός δεν υπερβεί την λογικήν του, το μέτρον και το δίκαιόν του, δεν μπορεί να λογίζεται ως χριστιανός. Κύριος ο Θεός να μας σκεπάζει από την απάνθρωπη και αφιλάδελφη συμπεριφορά του πρεσβύτερου υιού, φρονούντος ότι ήταν δίκαιος, ενώ ήταν δούλος της εγωπαθείας του και κατεβασανίζετο από τον φθόνον έναντι του ελεηθέντος αδελφού του.[1]
4. ΓΥΡΙΣΜΟΣ - Κώστας Καρυωτάκης
Γέλιο τῶν θεῶν, Σαρωνικέ, πάντα μεγάλε, ποὺ δρομεῖς,
τοῦ πλοίου μας εὐλογία,
ὅμοια γαλήνη σου βαθιὰ κι ὅμοια βαθιὰ θ᾿ ἀκούαμε μεῖς
ἐδῶ τὴν τρικυμία.
Κάτου ἀπ᾿ τὴν πάχνη ἀναρριγᾷ, μὲ τοῦ κορμιοῦ της τὴν ὀγρὴ
νωχέλεια, περιστέρα
ἡ Ἀθήνα, κι ἡδονεύεται ἀκὶ σὰν νυμφίον ἀκαρτερεῖ
τὸν ἥλιον ἀπὸ πέρα.
Εἶναι, ποὺ αἰθρίασεν, ὁ οὐρανὸς χήτη τοῦ Πήγασου, ξανθὴ
τοῦ Παρθενῶνα μοῖρα,
ποτήρι καὶ ξανάστροφα τὸ κρεμεῖ ὁ Δίας γιὰ νὰ χυθεῖ
τ᾿ ὀνειροφῶς πλημμύρα.
Ἄσωτο φτάνω ἐγὼ παιδὶ πάλι σὲ σᾶς, νὰ λυγιστῶ
στὴν αὔρα σὰ λουλούδι,
χῶμα, οὐρανὲ καὶ θάλασσα τῆς Ἀττικῆς, ποὺ σᾶς χρωστῶ
τὰ πάντα, τὸ Τραγούδι!
Συλλογή: Νηπενθή (1921) Πληγωμένοι Θεοί[2]
5. Ο άγιος άσωτος - Μοναχού Μωϋσέως αγιορείτου
O άγιος άσωτος μοιάζει με τον όσιο τελώνη της περασμένης παραβολής αγαπητοί αδελφοί. Μετανοημένοι, ταπεινοί, ήσυχοι, φρόνιμοι, ένδακρεις, αθόρυβοι, αληθινοί και οι δύο. Τούς αγαπάμε γιατί τους μοιάζουμε.
Ο πρεσβύτερος υιός είχε κάποια καλά πάνω του. Δέν είχε όμως αγάπη. Η βασική αυτή έλλειψη τού 'κλεβε και το κέρδος των καλών του. Άνθρωπος του Θεού δίχως αγάπη δεν υπάρχει. Πίστη και καθαρός βίος δεν αρκούν δίχως την αγάπη.
Η έλλειψη αγάπης έκανε τον μεγαλύτερο αδελφό να μη χαίρεται που βρέθηκε ένας χαμένος και αναστήθηκε ένας νεκρός και μάλιστα ο αδελφός του.
Συμβαίνει μερικές φορές αδελφοί μου, να ζούμε χρόνια μέσα στην Εκκλησία και να μην έχουμε πάρει χαμπάρι για το τί ακριβώς συμβαίνει.
Να μένουμε σε εξωτερικά σχήματα και τύπους
κι ούτε καν να υποψιαζόμαστε το βάθος, την ουσία.
Μπορεί κι εμείς να μην ακόμη έχουμε νοιώσει βάθειά στην καρδιά μας ποιανού πατέρα παιδιά είμαστε και να μένουμε επιφυλακτικοί, μεμψίμοιροι, σχολαστικοί, απρόσεκτοι κι εντελώς τυπικοί.
Θα ήταν πολύ τολμηρό να ρωτήσω: εμείς με ποιό γιό είμαστε;
Με τόν νεώτερο η με τον πρεσβύτερο;
Άς ελεγξουμε μόνοι μας, ευθαρσώς και αυστηρώς τον ευατό μας.
Μη βιαστούμε να απαντήσουμε.
Μη νομίσουμε πώς είναι εύκολη η απάντηση.
Άλλοτε πάμε από τη μιά πλευρά και άλλοτε από την άλλη.
Τελικά σήμερα ένας άσωτος μετανοεί και γίνεται άγιος και γίνεται πανηγύρι στον ουρανό και τη γή και χαρά σε όλη την Εκκλησία.
Ένας πάλι δίκαιος υποκρίνεται αγιότητα, μολύνεται από την ψευτοαγιότητα, πιστεύει ότι κάτι είναι και έχει απαιτήσεις για αναγνώριση και σεβασμό και είναι αυτός άσωτος, ο αμετανόητος, που δεν μετέχει στη χαρά των άλλων και πάσχει τρομερά στη μοναξιά της εγωπάθειά του.
Ο Πατέρας, ο γεννήτορας μας, ο πλάστης και Θεός μας, μας πονά και συμπονά, μας αγαπά και μας υπεραγαπά, μας φρονηματίζει και σώζει.
Τούς άσωτους κάνει αγίους, τους υποκριτές υπομένει και τους βοηθά παρακλητικά να διορθωθούν, δίχως να τους εξαναγκάζει ποτέ, για να μετανοήσουν και σωθούν.
Μη εύκολα καταδικάζετε τους ασώτους.
Μη εύκολα αναγνωρίζετε κάποιους αγίους,
οι ψευτοάγιοι εξαπατούν και καταρρέουν.
Έχουμε ιδιαίτερα μεγάλη ανάγκη από μετάνοια.
Μετάνοια ειλικρινή για να έχουμε αγιότητα αληθινή.
Η πατρική αγκαλιά είναι ανοικτή και αναμένει πάντα όλους τους μετανοημένους να τους καταφιλήσει, να τους ενδύσει χιτώνα φωτεινό, να τους υποδύσει υποδήματα ισχυρής ειρήνης, να τους φορέσει το πολύτιμο δακτυλίδι, να τους στείλει στον κόσμο ν' αναγγείλουν τα μεγαλεία της αγάπης Του.
Ο όσιος Τελώνης και ο άγιος Άσωτος αυτό κάνουν. Μιλούν με έργα για πραγματική μετάνοια, για ζωηφόρα αγιότητα. Άς τους ακολουθήσουμε, άς τους μιμηθούμε, για να ζήσουμε τον παράδεισο από τώρα.[1]
Παραπομπές
1. Ιερέας της Ανατολικής Εκκλησίας [π. Παντ. Κρούσκος]
2. [PDF]«ΝΗΠΕΝΘΗ» ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ - Schooltime
3. από το www.youtube.com, εταιρεία της Google
4. Σοφία Ντρέκου / Ν. Λυγερός Λόγοι
5. www.sophia-ntrekou.gr / αέναη επΑνάσταση
2. [PDF]«ΝΗΠΕΝΘΗ» ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ - Schooltime
3. από το www.youtube.com, εταιρεία της Google
4. Σοφία Ντρέκου / Ν. Λυγερός Λόγοι
5. www.sophia-ntrekou.gr / αέναη επΑνάσταση
Κατά Λουκάν 1: 11-32 11 Είπε δε· Άνθρωπος τις είχε δυο υιούς. 12 Και ειπεν ο νεώτερος αυτών προς τον πατέρα·
Η επιστροφή του ασώτου - Αλκίνοος Ιωαννίδης
Στίχοι και Μουσική: Δημήτρης Αποστολάκης
Μέσα στο κέφι του γλεντιού και στου κρασιού τη ζάλη
ένας μικρός εμίλησε μ' αποκοτιά μεγάλη:
ένας μικρός εμίλησε μ' αποκοτιά μεγάλη:
"Ξένε, ό,τι είχες να μας πεις, όλα θαρρώ μας τα 'πες,
γύρισες όταν έχασες, όνειρα και αγάπες".
Πιότερο τον επίκρανε κι απ' τη ντροπή του νόστου
που ο μικρός δε γνώρισε πως ήταν αδερφός του.
Σαν τέλειωσε η ξεφάντωση, πήγε στην καμαρά του
που 'χανε βάψει οι τοίχοι της από τα όνειρά του.
γύρισες όταν έχασες, όνειρα και αγάπες".
Πιότερο τον επίκρανε κι απ' τη ντροπή του νόστου
που ο μικρός δε γνώρισε πως ήταν αδερφός του.
Σαν τέλειωσε η ξεφάντωση, πήγε στην καμαρά του
που 'χανε βάψει οι τοίχοι της από τα όνειρά του.
Κι όπως εξετυλίγονταν τα όνειρα τα πρώτα,
ο αδερφός του χτύπησε της κάμαρας την πόρτα,
και το 'πε πως από καιρό τον τυρρανά η σκέψη,
μ' απόψε τ' αποφάσισε άλαργο να μισέψει.
Επόνεσε όπως πονεί παλιά πληγή π' ανοίγει
και του διπλοπαράγγελνε τι πρέπει ν' αποφύγει.
"Εκεί στα ξένα που θα πας, μην πιεις νερό αδερφέ μου,
τση λησμονιάς και μαραθείς, ανθέ και καντιφέ μου.
Κάμε σαίτα την καρδιά να σκίσει τον αέρα,
να φτάσεις όπου έφτασα κι ακόμη παραπέρα.
Και το στερνό που θα σου πω πριν από τη φυγή σου,
πρόσεξε στο ταξίδι σου μη χάσεις την ψυχή σου".
Μέσα στη νύχτα μείνανε για ώρα αγκαλιασμένοι
και νιώθαν πως μ' αόρατο σκοινί ήτανε δεμένοι.
Κι όπως τον συναπόβγανε και μάκραινε η σκιά του,
έπεσε στο προσκέφαλο κι έκλαψ' απ' την καρδιά του.
ο αδερφός του χτύπησε της κάμαρας την πόρτα,
και το 'πε πως από καιρό τον τυρρανά η σκέψη,
μ' απόψε τ' αποφάσισε άλαργο να μισέψει.
Επόνεσε όπως πονεί παλιά πληγή π' ανοίγει
και του διπλοπαράγγελνε τι πρέπει ν' αποφύγει.
"Εκεί στα ξένα που θα πας, μην πιεις νερό αδερφέ μου,
τση λησμονιάς και μαραθείς, ανθέ και καντιφέ μου.
Κάμε σαίτα την καρδιά να σκίσει τον αέρα,
να φτάσεις όπου έφτασα κι ακόμη παραπέρα.
Και το στερνό που θα σου πω πριν από τη φυγή σου,
πρόσεξε στο ταξίδι σου μη χάσεις την ψυχή σου".
Μέσα στη νύχτα μείνανε για ώρα αγκαλιασμένοι
και νιώθαν πως μ' αόρατο σκοινί ήτανε δεμένοι.
Κι όπως τον συναπόβγανε και μάκραινε η σκιά του,
έπεσε στο προσκέφαλο κι έκλαψ' απ' την καρδιά του.
ΠΗΓΗ: http://www.sophia-ntrekou.gr
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου